ประตูไม้สัก กับความเชื่อของไทย

          ประตูไม้สัก ประตูบ้านไม้สัก นอกจากจะมีความแข็งแรง ทนทาน สวยงามตามธรรมชาติ และเป็นที่นิยมนำมาใช้เป็นประตูหน้าบ้าน-ประตูภายในบ้านแล้ว ยังมีความเชื่อของคนไทยเกี่ยวกับประตูไม้สักอีกหลายเรื่อง ดังนี้

1. ความเป็นสิริมงคล  คำว่า "สัก" พ้องเสียงกับ "ศักดิ์ศรี" เชื่อกันว่าประตูไม้สักนั้น จะนำพาความมั่งคั่ง ศักดิ์ศรี และความเจริญรุ่งเรืองมาสู่เจ้าของบ้าน อีกทั้งสีน้ำตาลทองของไม้สัก เปรียบเสมือนทองคำ สื่อถึงความร่ำรวย เงินทองไหลมาเทมาสู่เจ้าของบ้าน  และในส่วนของลวดลายไม้สักที่เป็นเอกลักษณ์ เชื่อกันว่าเป็นเสมือนเครื่องรางของขลัง ป้องกันสิ่งไม่ดี ไม่ให้มาถึงตัวเจ้าของบ้านได้

2. ฮวงจุ้ย  ประตูไม้สักเป็นธาตุไม้ เหมาะกับบ้านที่หันหน้าไปทางทิศตะวันออก ,ตะวันออกเฉียงใต้ หรือทิศใต้  การเลือกขนาดบานและสีประตูไม้สักให้เหมาะกับธาตุของเจ้าบ้าน เชื่อกันว่าจะช่วยเสริมดวงชะตาหนุนนำให้กับเจ้าของบ้านได้เป็นอย่างดี

3. ความคงทน ไม้สักมีเนื้อไม้ที่แข็งแรง มีเส้นใยแน่น และทนต่อการใช้งานทุกรูปแบบ ทนต่อแรงกดทับ แรงดึง แรงบิด และแรงกระแทกได้ดี  ทำให้เหมาะสำหรับการผลิตประตูบ้าน หน้าต่าง วงกบประตูวงกบหน้าต่าง เฟอร์นิเจอร์ไม้สัก ใช้งานได้ยาวนานนับหลายสิบปี สามารถขัด/ทาสีใหม่ให้ดูสวยงามได้ตลอด

4. ข้อห้าม มีความเชื่อว่า ห้ามนำไม้สักจากต้นที่ตายแล้วมาทำเป็นบานประตูบ้าน เชื่อกันว่าจะนำโชคร้ายมาสู่เจ้าของบ้านได้  และห้ามนำไม้สักจากต้นที่มีรอยฉีกแยกหรือรอยแตกร้าวมาทำบานประตูบ้าน เพราะเชื่อกันว่าจะทำให้เกิดปัญหาภายในครอบครัวได้

           ในเรื่องความเชื่อเกี่ยวกับประตูไม้สัก เป็นสิ่งที่อยู่คู่กับคนไทยมาอย่างยาวนาน ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับความศรัทธาของแต่ละบุคคล ควรใช้วิจารณญาณในการพิจารณา  แม้ว่าบางความเชื่ออาจจะไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์รองรับ แต่ก็สะท้อนให้เห็นถึงวัฒนธรรมและความเชื่อของคนไทยที่มีสืบต่อกันมายาวนาน

ชนิดของไม้สัก

ไม้สักมี 5 ชนิด มีชื่อทางพฤกษศาสตร์เดียวกันว่า Tectona grandis Linn.f. แต่จะเรียกชื่อแตกต่างกันไปตามประเภทของเนื้อไม้ ดังนี้

1. สักทอง เป็นสักที่ขึ้นอยู่ในป่าโปร่งชื้น ดินค่อนข้างอุดมสมบูรณ์ เรือนยอดสมบูรณ์ เนื้อไม้จะเป็นเสี้ยนตรง ผ่าง่าย มีความแข็งแรงกว่าสักหยวก ลักษณะเนื้อเป็นสีน้ำตาลเหลือง หรือที่เรียกกันว่าสีทอง นำมาใช้ตกแต่งได้ง่ายและชื่อมีความเป็นมงคล จึงได้รับความนิยมสูง ปัจจุบันหาซื้อได้ค่อนข้างยากเพราะมีราคาที่แพงพอสมควร นิยมไปทำเป็นประตูไม้สักเสริมสิริมงคล เฟอร์นิเจอร์ไม้สัก เครื่องเรือน เครื่องใช้ภายในบ้าน ของแต่งบ้าน ฯลฯ

2. สักหยวก เป็นสักที่ลำต้นตรง ลักษณะเนื้อไม้มีแก่นเป็นสีน้ำตาลอ่อน สามารถตัดและถากได้ง่าย

3. สักไข เป็นสักที่มีลำต้นตรงเปลา แต่แคระแกร็น ลักษณะเนื้อไม้มีสีน้ำตาลเข้มปนเหลือง จะมีไขปนอยู่ ทำให้ขัด และทำสีได้ยาก แตกต่างจากไม้สักประเภทอื่น จึงไม่เป็นที่นิยมมากนัก

4. สักหิน เป็นสักที่ขึ้นอยู่ในป่าโปร่งแล้งระดับสูง ไม่ค่อยแข็งแรง ลักษณะเนื้อไม้มีสีน้ำตาลเข้ม จะแข็งและเปราะกว่าสักทั่วไป

5. สักขี้ควาย เป็นสักที่ขึ้นอยู่ในพื้นที่ค่อนข้างแล้งในป่าผสมผลัดใบ เรือนยอดมักไม่สมบูรณ์ ลำต้นจะตายบ้าง กิ่งหรือเรือนยอดแห้งตายไปบ้าง ลักษณะเนื้อไม้มีสีเขียวปนน้ำตาล,น้ำตาลแก่,น้ำตาลอ่อน ปะปนคละกันอยู่ดูสีไม่ค่อยสวย จึงยังไม่ค่อยเป็นที่นิยมกันนัก

การเลือกซื้อประตูบ้านไม้สัก

      การเลือกซื้อประตูไม้สัก ควรคำนึงถึงรูปแบบ ,ความทนทาน, ความสวยงาม, และความเหมาะสมกับบ้านของคุณ มีข้อควรพิจารณาเพื่อช่วยในการเลือกประตูบ้านของคุณเป็นไปอย่างเหมาะสม ดังนี้

- คุณภาพของไม้สัก : คุณภาพของไม้สักมีผลต่อความทนทาน การใช้งาน และการดูแลรักษา คุณควรเลือกดูประตูบ้านว่าทำจากไม้สักคุณภาพไหน ไม้สักเกรดไหน เป็นไม้ใหม่อบแห้ง หรือไม้เก่า

- การแกะสลักหรือลวดลาย : หากคุณต้องการประตูบ้านให้ดูมีคุณค่าทางศิลปะมากขึ้น คุณสามารถเลือกประตูที่มีการแกะสลักลายหรือมีลวดลายที่ทันสมัย การเลือกลวดลายที่สอดคล้องกับสไตล์ของบ้านคุณจะทำให้ประตูบ้านดูดี มีเอกลักษณ์โดดเด่นมากยิ่งขึ้น

- สีประตูและการทำสี : สีของประตูบ้านสามารถใช้ได้ทั้งแบบการพ่น หรือการทาด้วยแปรง คุณสามารถเลือกทำสีบานประตูบ้านตามธรรมชาติของไม้สัก เพื่อเน้นความสวยงามของลายไม้สัก หรือจะทำสีเพื่อให้เข้ากับโทนสีที่ใช้ในตัวบ้านก็ได้

- ขนาดและรูปแบบ : ก่อนการสั่งทำบานประตูบ้านไม้สัก ควรจะทำการตรวจสอบขนาดและรูปแบบของประตู ว่าเข้ากับช่องประตูของบ้านคุณได้หรือไม่  การเลือกขนาดบานประตูและรูปแบบที่เหมาะสมจะช่วยทำให้การติดตั้งเป็นไปอย่างง่ายและออกมาสวยงามได้

- ความทนทานต่อสภาพอากาศ : หากประตูบ้านติดตั้งอยู่ในพื้นที่ที่มีสภาพอากาศหลากหลาย, ควรเลือกงานไม้สักที่ทนทานต่อการเปลี่ยนแปลงทางสภาพอากาศ  เช่น ไม้สักอบแห้ง หรือ ไม้สักเก่า เพื่อประตูบ้านจะใช้งานได้ทนนานและควรค่ากับบ้านของคุณ

วิธีดูไม้สักแท้   

    วิธีการดูไม้สักแท้ สามารถทำได้โดยการสังเกตลักษณะต่างๆและองค์ประกอบดังต่อไปนี้

1. สังเกตจากลวดลายไม้  ไม้สักแท้จะมีลายไม้ที่ชัดเจน เรียงตัวเป็นเส้นตรงขนานกันหรือโค้งมน  และมีลายวงแหวนปรากฏชัดเจนสวยงาม  ลายไม้จะมีสีเข้ม-สีอ่อนสลับกัน , มีสีน้ำตาลทอง หรือสีน้ำตาลอมเหลือง แล้วแต่สายพันธุ์

2. สังเกตจากเนื้อไม้  ไม้สักแท้จะมีเนื้อไม้แน่น หนัก แข็ง มีความหนาแน่นสูง  เมื่อแกะเนื้อไม้จะมีรอยเนื้อไม้สีน้ำตาลทองปนกับสีน้ำตาลอมเหลืองอ่อน ไม้สักแท้จะมีเนื้อไม้ที่แข็ง ลองใช้เล็บขูดเนื้อไม้ ถ้าเนื้อไม้ไม่เป็นรอย แสดงว่าเป็นไม้สักแท้

3. สังเกตจากกลิ่น  ไม้สักแท้ จะมีกลิ่นหอมอ่อนๆเฉพาะตัวที่เป็นเอกลักษณ์  คล้ายกับกลิ่นดินหอม หรือกลิ่นใบไม้แห้ง กลิ่นจะออกมาได้อย่างชัดเจนเมื่อใช้กระดาษทรายขัดผิวหน้าไม้

4. ตรวจสอบจากน้ำหนักและความหนาแน่น  ไม้สักแท้จะมีน้ำหนักมากกว่าไม้ประเภทอื่น มีความหนาแน่นโดยประมาณ 0.65 - 0.75 กรัมต่อลูกบาศก์เซนติเมตร ในความหนาแน่นของเนื้อไม้นี้หากชิ้นไม้มีน้ำหนักมากเกินไป ก็อาจจะเป็นสัญญาณที่ทำให้ไม่แน่ใจได้ว่ามันเป็นไม้สักแท้หรือไม่ได้เช่นกัน

5. ตรวจสอบจากเอกสาร  ไม้สักแท้ควรมีเอกสารรับรองจากกรมป่าไม้  เอกสารรับรองนี้จะระบุแหล่งที่มาของไม้, ขนาดไม้ และวันที่ตัดไม้ไว้อย่างชัดเจน  ควรเลือกซื้อไม้สักจากแหล่งขายไม้ ,โรงเลื่อยไม้ หรือร้านขายไม้สักที่เชื่อถือได้  เพื่อจะได้ไม้สักแท้ที่มีคุณภาพเหมาะกับการใช้งานจริง

     การใช้กรรมวิธีการและข้อสังเกตต่างๆร่วมกัน จะช่วยให้ท่านสามารถสรุปได้ว่าเป็นไม้สักแท้หรือไม่ได้อย่างถูกต้อง เนื่องจากไม้สักเป็นไม้ที่มีลักษณะเฉพาะตัวสูง หวังว่าข้อมูลนี้จะเป็นประโยชน์ในการเลือกดูไม้สักแท้ไปใช้ทำบ้านเรือน,ประตู,หน้าต่าง,เฟอร์นิเจอร์ต่างๆได้นะคะ 

ประตูบ้านมีรูปแบบอย่างไรบ้าง

     ประตูบ้านมีหลายรูปแบบ ขึ้นอยู่กับการใช้งาน วัสดุ และสไตล์การตกแต่ง ก่อนจะเลือกประตูบ้านสำหรับบ้านของคุณนั้น ควรทำความรู้จักกับรูปแบบประตูบ้านก่อน ว่ามีกี่รูปแบบและประตูบ้านแบบไหนจะเหมาะกับการใช้งานกับบ้านของคุณ รูปแบบประตูบ้านที่นิยมใช้มีดังนี้

1. ประตูบ้านแบบบานเปิด  ประตูแบบบานเปิด เป็นประตูที่เราคุ้นเคยและพบเห็นได้ทุกบ้าน ใช้งานง่าย เพียงผลักหรือดันประตูเข้า/ออก ประตูบ้านรูปแบบนี้เป็นที่นิยมและเป็นรูปแบบประตูที่ใช้สำหรับห้องอื่น ๆ ด้วย เป็นประตูที่สามารถเปิดได้แค่เพียงทางเดียว ใช้ที่เปิดปิดประตูค่อนข้างมาก

2.ประตูบ้านแบบบานเลื่อน  ประตูบ้านแบบบานเลื่อน เหมาะกับบ้านที่มีพื้นที่ช่วงเปิดบานประตูน้อยๆ  เป็นประตูที่ใช้งานโดยการเลื่อนไปด้านข้างซ้าย-ขวา  มีตัวรางติดอยู่ด้านล่าง - ด้านบน เพื่อช่วยให้ประตูเปิด-ปิดได้สะดวกและลื่นไหลได้ดีมากยิ่งขึ้น

3.ประตูบ้านแบบม้วนหรือประตูชัตเตอร์  เป็นประตูบานม้วน  ที่ใช้งานด้วยการเลื่อนม้วนเก็บขึ้นด้านบน  ประตูบ้านแบบม้วนส่วนใหญ่จะนิยมใช้เป็นประตูหน้าบ้านตึกแถว หรือบ้านที่ต้องการเปิดโล่ง เช่น ประตูม้วนนิยมใช้สำหรับประตูโรงรถ ร้านค้า หรือโกดัง ฯลฯ

4.ประตูบ้านแบบบานสวิง  ประตูบานสวิง จะคล้ายๆกับประตูบานเปิด แต่ประตูบานสวิงจะติดตั้งบานพับไว้ด้านข้าง ประตูจะเปิดออกด้านข้างเหมือนประตูทั่วไป แต่สามารถเปิดกว้างได้มากกว่า

5.ประตูบ้านแบบบานเฟี้ยม  ลักษณะประตูบ้านแบบบานเฟี้ยม ใช้สำหรับเชื่อมต่อกันในบางเวลา เพราะเมื่อเปิดประตูบานเฟี้ยมออกไปเก็บด้านข้างนั้นสามารถจะเชื่อมต่อห้องเข้าด้วยกันได้ สามารถพับซิกแซ๊กสลับกันได้  เมื่อเปิดประตู แผ่นบานประตูจะพับเก็บไปด้านข้าง ประตูบานเฟี้ยมเหมาะสำหรับใช้ในพื้นที่จำกัด

6.ประตูบ้านแบบอัตโนมัติ  เป็นประตูที่เปิด/ปิดได้อัตโนมัติ โดยไม่ต้องสัมผัสบานประตู ประตูอัตโนมัติมีหลายแบบ เช่น ประตูบานเลื่อนอัตโนมัติ ประตูบานสวิงอัตโนมัติ และประตูหมุนอัตโนมัติ